Prof. Dr. Naci Görür TGRT Haber'de deprem bilinci ve beklenen büyük Marmara depremine ilişkin merak edilen soruları cevapladı.
"7.6'LIYA KADAR ÇIKMA OLASILIĞI VAR"
Görür'ün açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"İstanbul'da 1 Nisan'da seçilecek belediye başkanı şehri depremi hazırlamalı. Tehdit Marmara'da. İlk seçilen belediye başkanı tehdidin nereden geldiğini bilmeli. Marmara Denizi ve Kuzey Anadolu Fayı'nın Kuzey kolunda deprem oluşacak.
Bunlardan biri adalar kolu, diğeri de Kumburgaz koludur. Bu iki kolun aynı anda kırılma ihtimali var. 1766'da 3 ay arayla kırılmış. İkisi birden kırılırsa 7.6'ya kadar çıkma olasılığı var. Deprem denince siyasilerin aklına 'yapı stoku' geliyor. İstanbul'da yapı stokunun artırılması zararı azaltır.
"BU SEÇİMDE BENİ EN ÇOK MUTLU EDEN ŞEY"
Bir belediye başkan adayının ekibinde veya başkanın ekibinde yer almadım. İktidar partisi ve muhalefet dahil hepsinden istediğim siyaset üstü kalmak. Belirli bir rozeti takarsam etkileyeceğim alan kısıtlanır. Benim bilgime ihtiyaçları varsa tüm bilgilerimi vermeye hazırım.
İstanbul'da da değil farklı şehirlerden de beni çağırıyorlar. Sağlam kentler kurmak için uğraşılmalı, vitrin siyaseti yapılmamalı. Bu dönemde başkan adayları depremi ciddiye alıyorlar. Bu seçimde beni en çok da memnun eden şey bu. Eskiden bu kadar alakadar değillerdi. İşin ciddiyetle sürdürülmesi lazım.
"İBB VE MERKEZİ HÜKÜMET ARASINDA BİRLİKTE HAREKET YOK"
Bilim insanı olarak söyleyebilirim ki İBB ve merkezi yönetim arasında uyumlu bir çalışma yürütüldüğünü düşünmüyorum. Burada iki güç birlikte olmalı. Farklı düşünce değil insanların can güvenliği önemlidir. Koca İstanbul'u deprem dirençli şekilde İBB tek başına yapamaz. Siyaset keşke bir tarafa bırakılabilse.
Bunu şimdilik göremiyorum ama belediye başkanlarının da işi ciddiye aldığı bir gerçek. İmamoğlu İstanbul'un en büyük sorununun deprem olduğunu sürekli söylüyor. Aynı şekilde Murat Kurum da aynı şeyleri söylüyor.
"DEPREM OLURSA SİYASİ BAĞIMSIZLIĞI TARTIŞIR HALE GELİRİZ"
Japonya'da geçtiğimiz günlerde 7.6 büyüklüğünde deprem oldu ve 120 kişi tesadüfen öldü. Biz her depremde 20 bin, 50 bin civarında ölüm veremeyiz. Bu dünyanın yadırgadığı bir durum ve bu bize yakışmıyor. Siyasilerin 'beka meselesi' dediği şeyleri anlamıyorum.
Esas beka meselesi depremdir. Siyasi bir irade istiyorum. Deprem olursa ülkenin bırakın ekonomik bağımsızlığını siyasi bağımsızlığını bile tartışır duruma geliriz.
"MERAK EDİYORSANIZ ARAŞTIRMA YAPIN!"
Deniz içinden Körfez'den giren ve Tekirdağ'dan çıkan, uzunluğu 160 km olan Kuzey Anadolu Fayı'nın Kuzey kolu var. Deprem tam burada. Kimi depremciler, yer bilimciler fay tartışması yapıyor. Çok merak ediyorsan bilimsel araştırmayı yap kardeşim.
Halkın huzuruna çıkıp fayı konuşuyor. Marmara'da belli büyüklükte depremler olmuş ki yine olacak. 1999 depremi oldu ve 1912'de de Şarköy depremi oldu. 1766'dan beri Gölcük ile Şarköy arasında deprem olmadı. Biz buna 'deprem boşluğu' deriz. Bu kadar belirginken bu arkadaşların bu konuşmalarını yapmasını anlamıyorum.
"UZATMALARI OYNUYORUZ"
6 sene içinde artı-eksi olarak da 10 sene içinde deprem olması bekleniyor. Biz şu anda uzatmaları oynuyoruz. Marmara'da 7 ve üzerinde deprem olma olasılığı yüzde 47. Bizim deprem öncesinde ve sonrasında neler yapmamız gerektiğini konuşmalıyız. İş 'yat-çök-kapan'dan ibaret değil. Vatandaşlar ve devlet el ele verip bunun üstesinden gelmelidir.
"11 İLİN TOPLAMINDAN DAHA FAZLA CAN KAYBI OLUR"
Depreme hazır olmanın en önemli bileşeni halktır. İstanbul'da, 11 ilin toplamından daha fazla can ve mal kaybı olur. İstanbul depreminde 50 binden fazla can kaybı olabilir. İleri teknolojik toplumları olanlar bu depremlerde fazla ölüm verenleri geri kalmış olarak görüyor. Bu faylar deprem üretiyor ve milyonlarca yıl da üretecek.
CELAL ŞENGÖR'ÜN AÇIKLAMALARI
Celal Şengör dahilik ve deha arasında düşünce tarzı olan bir bilim insanı. Celal öyle ülkeyi, terk etmez. Zaten gitse şimdiye kadar giderdi. Zaten 'İstanbul'dan gideceğim' derken Çanakkale'den bahsediyor. İstanbul'da nüfus artarsa depremde daha fazla can kaybı olarak geri döner.
İstanbul'da nüfus artarsa depremde daha fazla can kaybı olarak geri döner. İstanbul'da 600 bin bina yapacaksanız 600 bin bina da yıkacaksın. İstanbul'da bina yapmayacaksın, İstanbul'da nüfusu azaltacaksın. Afetle de belli ölçüde mücadele ediyoruz. Vatandaş 30 sene sonrasını düşünemeyebilir ama devlet düşünmelidir.
HANGİ İLÇELER DAHA TEHLİKELİ?
Avrupa Yakası'nda kıyıdan 10 kilometre içerisine ve Silivri'ye kadar olan alan, depremde en fazla kayıp veren yerler olacaktır. Anadolu Yakası'nda ise kıyıdan başlayıp ve dolgu alanları etkilenecektir. 1999 depremi olduğunda bazı bölgelere gittik ve belediye başkanlarına 'imar ve iskan vermeyin' diye yalvardık. Tuzla ve çevresi, Kartal, Maltepe'nin denize yakın alanları etkilenebilir. Haritayı gözünüzün önüne alın ikinci boğaz köprüsüne paralel sağa sola çizgi çizin. Bu eğrinin güneyindeki alanlar depremden daha fazla etkileneceklerdir. Kuzey'inde yer alanlar ise görece daha az etkilenecektir. 7.2 ile 7.6 arasında deprem olacaktır ve bunlardan etkileneceklerdir. 1999 yılından beri bağırıyoruz, bizi kimse ciddiye almadı. Daha yeni yeni siyasetçiler bizi dinlemeye başladı."
KİME OY VERECEĞİNİ AÇIKLADI
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanlığı seçim yarışını işaret eden Görür, “Evlerin güçlendirilmesi ve yeniden yapılması noktasında ‘ekonomik olarak destek yapacağım’ derse ben de oyumu kim olursa olsun veririm” dedi.